Các lỗi về dấu câu và cách trình bày thường gặp
Vị trí đặt dấu câu cũng là lỗi mà nhiều người hay gặp. Những dấu câu như dấu chấm, dấu phẩy, dấu chấm hỏi, chấm than, ba chấm,… cần đánh vào vị trí dính liền với chữ cuối cùng trong câu.
Những dấu câu sử dụng để ngăn cách hai câu với nhau như dấu phẩy, dấu hai chấm thường bị đặt sai. Dấu chấm phẩy cần phải viết dính liền với chữ cuối cùng của vế trước. Chúng sẽ nằm cách chữ đầu tiên của vế sau một khoảng trắng. Dấu ngoặc đơn và ngoặc kép cần viết sát liền với câu – đoạn văn bản chứa bên trong nó.
Những từ nhiều người thường viết sai
“Chuyện” và “truyện”: “Chuyện” là thứ được kể bằng miệng – “Truyện” là chuyện được viết ra và được đọc.
“Sửa” và “sữa”: Sửa xe, sửa máy móc,… ( dấu hỏi) – Sữa bò, sữa mẹ, sữa tươi, sữa chua (dấu ngã).
“Chửa” và “chữa”: Chửa: giống nghĩa của từ mang thai (dấu hỏi) – Chữa: giống nghĩa với chữ “sửa”(dấu hỏi).
“Dục” và “giục”:”Dục” nói về sự ham muốn hoặc đặc điểm sinh lý – “Giục” nói về sự hối thúc.
“Giả”, “giã” và “dã”: “Giả”: trông giống thật nhưng không phải thật – “Giã”: thường được ghép với các từ khác – “Dã”: mang tính chất hoang sơ, rừng rú, chưa thuần hóa.
“Sương” và “xương”: “Sương”: là một hiện tượng tự nhiên – “Xương”: phần khung nâng đỡ cơ thể.
“Xán lạn”: xán” và “lạn” đều là những từ gốc Hán. “Xán” là rực rỡ, “lạn” là sáng sủa.
“Rốt cuộc”: “Rốt cuộc” là đúng. Từ sai gồm có “rốt cục” hoặc “rút cục”.
“Kết cục”: là cách viết đúng. Từ sai là “kết cuộc”.
“Xuất” và “suất”: “Xuất” là động từ có nghĩa là ra, là vượt trội, siêu việt – “Suất” có nghĩa là phần được chia.
“Yếu điểm” và “điểm yếu”: “Yếu điểm”là điểm quan trọng, đồng nghĩa với “trọng điểm” – “Điểm yếu”: đồng nghĩa với từ “nhược điểm”.
“Tham quan”: nghĩa là xem tận mắt, “thăm quan” là cách viết sai.
“Dành” và “giành”: “Dành” là động từ mang nghĩa tiết kiệm, cất giữ hoặc xác định quyền sở hữu – Giành: động từ chỉ sự tranh đoạt.
“Dữ” và “giữ”: “Dữ” là tính từ chỉ tính cách – “Giữ” là động từ chỉ việc sở hữu, bảo vệ.
“Khoảng” và “khoản”: “Khoảng” để chỉ một vùng không gian, thời gian, độ dài bị giới hạn. “Khoảng” cũng có khi được dùng để chỉ sự ước lượng – “Khoản” là một mục, một bộ phận.
Số chẵn, số lẻ: Chẵn dấu ngã, lẻ dấu hỏi.
Bán sỉ, bán lẻ: Cả “sỉ” và “lẻ” đều là dấu hỏi.
“Chẳng lẽ”: “Chẳng” dấu hỏi, “lẽ” dấu ngã.
Một số quy tắc chính tả cần nắm vững
Ch/tr
Những vần có âm đệm oa, oă, oe, uê sẽ không có chữ “tr” đứng đầu. Trong những trường hợp này, lựa chọn “ch” là hợp lý.
Những từ có thanh huyền hoặc thanh nặng thường sẽ có âm “tr” nằm ở đầu.
Những từ chỉ vật dụng hay các mối quan hệ trong gia đình thường có âm đầu là “ch”.
R/d/gi
Quy tắc bạn nên nhớ đó là những tiếng có âm đệm/vần như oa, oe, uê, uy sẽ không có âm đầu “r” và “gi”.
Những tiếng có thanh nặng hoặc thanh ngã sẽ được viết bằng âm đầu là “d”.
Những tiếng có thanh hỏi hoặc thanh sắc sẽ được viết bằng âm đầu là “gi”
Những tiếng có thanh ngang hoặc thanh huyền sẽ được viết bằng âm đầu là “d” khi vần có âm đầu không phải chữ “a” và âm đầu là “gi” nếu vần có âm đầu là “a”.
Cách sửa lỗi chính tả chuẩn
Có một số lỗi chính tả mà bạn không thể biết được là lỗi sai. Lỗi này đã phát sinh từ rất lâu và trở thành thói quen sử dụng khiến bạn quen thuộc và mặc định rằng là đúng. Trong trường hợp này, bạn nhờ người khác đọc và sửa lỗi. Đồng thời, bạn nên ghi nhớ, có thể note lại để thay đổi dần thói quen và không còn phạm phải.
Bạn cũng nên có một cuốn từ điển tiếng Việt tại nhà để có thể nhanh chóng tìm kiếm từ mà mình đang băn khoăn. Bạn sẽ biết được cách viết đúng, ý nghĩa và ngữ cảnh phù hợp để sử dụng.
Kết